Dit jaar vallen de blaadjes vroeg van de bomen. De herfst is onmiskenbaar in aantocht. Voor mij kondigt de herfst zich altijd aan in het veranderende ochtendlicht.
´There´s a certain slant of light´, schreef Emily Dickinson in een van haar gedichten. Zij had het over licht van ´winter afternoons´. En hoe dat licht pijn deed, ‘heavenly hurt it gives us’.
Altijd als ik de lichtval zie die voor mij de herfst aankondigt, vallen die regels mij in. Het brengt herinneringen boven van de aller-, allereerste schooldag, achterop de fiets bij Mam. De frisse herfstwind, de spanning, het onbekende. Maar ook melancholie van een herfst die nooit meer terugkomt.
In de herfst laten vele vogels Nederland achter zich. Als pensionado’s kiezen zij voor een warme herfst en winter. Nederland kan wachten tot de zon weer vriendelijker schijnt. Er wordt veel geschreven over vogeltrek. Hoe vinden zij hun weg met een intern navigatiesysteem waar wij, met onze Komoots, kompassen en kaarten alleen maar van kunnen dromen? En is er iets mooier en mysterieuzer dan een zwerm vogels die vastberaden in een mooie v-vorm overvliegt?
Lees hier het prachtige ´There´s a certain slant of light´van Emily Dickinson.
Het moment
Wat mij naast hun navigatiekunst fascineert is het tijdstip. Op een bepaald moment voelen de vogels: het is tijd. Niet meer dralen, niet twijfelen, gáán. De drang om te gaan verspreidt zich over alle vogels in de zwerm, als één lichaam stijgen zij op en beginnen hun lange, lange vlucht. Ik benijd hen een beetje. Zo zitten ze nog in een boom of op het water, en zo vliegen ze weg naar hun bestemming. Er hoeft geen rugzak ingepakt, geen lijst samengesteld van wat mee te nemen, geen ‘grammenjacht’ voor de lichtste spullen, geen waterzak en vriesdroogmaaltijden. Vogels zijn de ware minimalisten.
Maar wat mij nog meer fascineert én confronteert is hoe zij voelen dat de tijd daar is. Zij voelen ´het moment´ en gáán. Maar wat doe ik met mijn drang om erop uit te gaan? Hoeveel wandelboeken staan er niet in mijn boekenkast te verstoffen? Welke pakketten voor wandeltochten heb ik aangevraagd, maar nog niets mee gedaan?
Een beetje verdrietig en verwijtend kijken zij mij vanuit de kast aan, de Walk of Wisdom, het Ziltepad, het Kloosterpad, wandelpaden in de voetsporen van Vincent van Gogh. Mooi opgesteld, maar werkeloos.
Als ik goed luister hoor ik wat ze zeggen. 'Je wilde ons toch zo graag ontdekken? Je hebt het zo vaak over ons en denkt aan ons. Waarom staan we hier dan nog? Neem ons mee, we willen nat worden van de regendruppels, vlekken krijgen van gras en aarde, we willen onderweg gaan!'
Een jonge lente
Kennelijk is voor als mens ‘het moment’ lang niet zo makkelijk te bepalen als voor de vogels in het najaar. Mijn wandelkalender is hier stille getuige van. In het voorjaar staat op verschillende weekends het woord ‘Pieterpad’ doorgekrast. Want ja, werk, moe, mantelzorg, en nog meer redenen en uitvluchten. Ik blader door de kalender, zet als een schooljuf een krul bij de wandeluitjes die ik heb gepland en wél heb gedaan. Het is geen wedstrijd met mezelf, wél een moment om te realiseren: blijf niet uitstellen want je weet niet hoe het leven loopt. ‘Ik ben goddank dus nog een keer een jonge lente waard´, zingt Maarten van Roozendaal in het prachtige ´Mooi´, beseffend dat het geen vanzelfsprekendheid is er te zijn, te léven.
Een paar weken geleden kwam ik na een lange treinreis terug van de Heuvelland4daagse in Berg en Terblijt (Zuid-Limburg). Na vier prachtige maar pittige dagen klimmen en dalen was ik moe maar tot mijn verrassing ook nog lang niet uitgewandeld. Mijn gedachten gingen naar het Pieterpad-boek in mijn boekenkast. Dát was mijn vogeltrek-moment. Er was geen twijfel meer, die zaterdag zou ik starten.
Waar ik eerder dit jaar tot twee keer toe maanden van tevoren een slaapplaats had geboekt en weer geannuleerd, regelde ik nu een paar dagen vooraf spontaan een overnachting. In plaats van de luxe B&B die ik toen boekte, kwam ik uit op een eenvoudige kamer met gedeelde douche. Het zou wat- ik ging. En genoot.
Deze herfst ga ik de trekvogel in mijzelf aanmoedigen en er goed naar luisteren. Want die verdrietige verstofte wandelboeken in mijn kast, dat kan natuurlijk écht niet.
Leestip
Bernd Heinrich schreef Huiswaarts, over ‘het wonderbaarlijke instinct van trekvogels en andere migrerende dieren’. Ik kwam op zijn boek omdat hij mij zo raakte in een filmpje van het merk Salomon. Er is een lange versie en een korte versie, kijk hier naar de korte versie:
Reactie plaatsen
Reacties
De essentie van het leven is daar, zo dichtbij... het is alleen een kwestie van de natuur observeren en haar navolgen. We leven gevangen tussen zoveel “betonnen blokken”, tussen zoveel “bezigheden”, en we vergeten te luisteren naar het “zijn” dat we zijn, die “innerlijke vogel” die hunkert naar vrijheid, lucht en rust.
Juanita, jij bent een inspiratie.
Wat een mooie en lieve woorden María, dankjewel :) Juanita
Bij twijfel ...... gaan