Hoe vind je woorden voor een film die vooral raakt in beelden, lichaamstaal en uitgewisselde blikken? En met een indrukwekkend landschap dat een derde hoofdrolspeler is?
Ik zag The North en verliet de bioscoop alsof ik zelf door tijd en landschap had gereisd. Graag deel ik mijn persoonlijke impressie van de film. Wat mij betreft een aanrader, als filmliefhebber én als wandelaar.
Kleine gestaltes in de ruige hooglanden
Hoofdpersonen Chris en Lluis waren studievrienden en tien jaar later wandelen ze samen door Schotland. Het eerste deel is The West Highland Way. Daarna gaan ze door met de Cape Wrath Trail. Bij elkaar leggen ze zo’n 600 kilometer af. Het Schotse landschap is woest, grillig en indrukwekkend. Soms haalt de camera de wandelaars dichtbij in beeld waarbij zij onderdeel zijn van het landschap. Op andere momenten zoomt deze ver uit en zie je hun kleine gestaltes door de ruige Schotse hooglanden bewegen. De felgekleurde regenhoezen van hun rugzakken steken groot af tegen hun lichaam. Je voelt de kwetsbaarheid van de mens in dit landschap, hoe onverschillig de natuur is- het is aan jou als wandelaar om de natuur te lezen en je erop af te stemmen, niet andersom. Op het grote doek van de bioscoop komt dat zoveel directer binnen dan thuis op de buis.
De wandelaar en het landschap
Hoe beweeg je je als wandelaar door dat landschap? Val je ermee samen? Is het een worsteling? Sluit je je af en ‘maak je meters’ of neem je tijd om echt te zien waar je bent? De West Highland Way lopen de twee vrienden samen. Daarna komen de spanningen in de vriendschap, die onuitgesproken al zichtbaar waren, naar boven. Zonder teveel weg te geven van het plot: de vrienden lopen daarna grote delen van de Cape Wrath Trail alleen. In stilte. En juist door die stilte ging mijn aandacht uit naar hoe ze zich door het landschap bewogen.
Ik zag de één samenvallen met het landschap, met een soort gretigheid. Weg van het kantoorwerk en de schermpjes, sterk genoeg om te klimmen en dalen en zich staande te houden in slagregen en storm. Alsof ik iemand weer contact zag maken met wie hij eigenlijk was. Iemand ook die steeds meer moeite kreeg met de claim die een manipulatieve manager op hem legde, ook tijdens deze wandeltocht.
En ik zag de ander, worstelend met een onwillig lichaam. Zijn klimmen en dalen werd gaandeweg een uitputtingsslag. Ik zag het in zijn blik. De momenten waarop jezelf groot houden niet meer lukt en angst en verdriet niet langer te verbergen zijn. Bij hem voelde het landschap op momenten als vijandig, als te groot voor hem. Momenten die ik zelf ook ken. Die kwetsbaarheid, het moeten toegeven dat wat je doet eigenlijk een maatje te groot voor je is. En dan jezelf tegenkomen, doorzetten, ook al weet je niet hoe het uitpakt.
Bij beiden maakt de wandeltocht veel los. Zowel in hun persoonlijke worstelingen als in de spanningen tussen hen. Als kijker ben je hier een stille getuige van. Ga vooral zelf kijken, ik wil niet veel weggeven over de verhaallijn. Het is een mooie en intieme acteerprestatie van acteurs Bart Harder (Chris) en Carles Pulido (Lluis).
Vriendschapsvragen
Ik heb nog geen recensies gelezen omdat ik de film onbevangen wilde zien en, na afloop, navoelen. Het voelt alsof het verhaal dichtbij regisseur Bart Schrijver staat. Bij de openingstitels las ik: For my friend. I miss us. En bij de grote lijst van mensen die de film financieel mogelijk maakten via crowdfunding staat bij één persoon: ‘Noa, who did’t get to see the world.’ Zo voelt de film als heel persoonlijk én tegelijk universeel. Het laat je nadenken over je eigen vriendschappen. Zo vroeg ik mij na de film af, wat ik te doen heb in mijn vriendschappen. Aan wie denk ik als ik het zinnetje 'I miss us' lees? Hoe goed ken ik oude vrienden nog, nu zaken als tijd, afstand, werk en gezin ertussen komen? Wanneer vind je elkaar nog terug en wanneer is een vriendschap voorgoed verloren? De band tussen Chris en Lluis houdt je als kijker een spiegel voor. Aan wie denk jij bij 'I miss us', en wil of kan je daar nog iets aan doen?
Wandelzin
Ik ging óók naar huis met enorm veel wandelzin. Ondanks, of juist vanwege alle worstelingen die de wandelvrienden doormaakten. Een tent die bijna wegwaait, het eten dat net onderin de rugzak zit als je trek hebt, de nare ‘midgies’ die om je heen vliegen waardoor je snel een hap neemt van je eten om vlug het mugwerende netje weer over je hoofd te trekken. Ik kreeg zin om mijzelf ook uit te dagen. In Schotland of ergens anders. En of ik op een dergelijke wandeling een vriend(in) van vroeger of nu wil meenemen? Wie weet. Ik ben nogal een einzelgänger als het op wandelen aankomt, maar wandelen met een vriend(in) is zeker een manier om elkaar zonder opsmuk en afleiding écht te ontmoeten. En dat hier niet altijd veel woorden bij nodig zijn, laat The North je ervaren.
Ga ‘m zien, deze prachtige film!